Millî Eğitim Bakanlığınca yapılan yeni düzenlemeye göre, kantinlerde kiralama işleminde kira sözleşmesinin süresi en fazla 5 yıl olacak. 1 yıldan uzun süreli kiralama sözleşmelerinde ilk yıl kira bedeli, ihale bedeli olarak belirlenecek.
İkinci ve izleyen yıllardaki kira bedelleri, Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK) yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında artırılacak.
Ancak kira bedelinin tespitine ilişkin önemli ölçüde farklılaşma (öğrenci mevcudunda en az yüzde 25 oranında azalış veya artış, kiracının cirosunu önemli derecede etkileyebilecek Bakanlık tarafından getirilen kısıtlayıcı düzenlemeler) olması hâlinde, muhammen bedel yeniden belirlenerek mevcut kiracıya aynı usulle sözleşmenin kalan süresi ile sınırlı olmak üzere ihale edilerek yeni sözleşme düzenlenecek.
Sözleşme süresi biten ve sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getiren mevcut kantin işletmecilerinin talep etmesi ve bu talebin okul-aile birliklerince uygun görülmesi hâlinde, kantinler pazarlık usulü ile aynı işletmeciye yeniden kiralanabilecek. Bu kiralamalarda da sözleşme süresi 5 yılı, toplam sözleşme süresi de ilk sözleşme tarihinden itibaren 20 yılı geçemeyecek.
Birlik ile kiracı arasında düzenlenecek kira sözleşmelerinin bir örneği, okul müdürlüğünce okulun bulunduğu yerdeki ilgili millî emlak birimine gönderilecek. İşletme hakkı verilen yerler, kiralama amacı dışında kullanılamayacak.
Kiralama sözleşmelerine ilişkin değişiklikler
Diğer yandan, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu uyarınca iş yeri açma belgesine sahip olanların da okul kantin kiralama ihalelerinde kantincilik alanında alınmış ustalık belgesine sahip olan katılımcılarla aynı önceliğe sahip olmaları sağlandı.
Kiraya verilecek yerler, “Okullarda Bulunan Kantin ve Benzeri Yerleri Kiralama Sözleşmesi”ne uygun olarak düzenlenen sözleşme ile kiralanabilecek.
Buna göre, kira sözleşmesi taraflarca imzalanmadan yer teslimi yapılamayacak. Okul yönetimi, kira sözleşmesinin taraflarca imzalandığı tarihten itibaren 15 gün içinde, kiralanan yeri kiracıya teslim etmekle yükümlü olacak. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi hâlinde kiracı, sürenin bitiminden itibaren 15 gün içinde 10 gün süreli noter ihtarnamesiyle bildirmek şartıyla taahhüdünden vazgeçebilecek.
Yönetmelikle ayrıca, yaygın eğitim kurumlarında kurulan okul aile birliklerinin iş ve işlemlerinin sağlıklı yürütülmesi için okul aile birliği genel kurulu ile yönetim ve denetleme kurulunda velilerle birlikte 18 yaşını dolduran kursiyerler de yer alabilecek.
1 Aralık 2023 tarihli ve 32386 sayılı Resmi Gazete:
MADDE 1- 9/2/2012 tarihli ve 28199 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“g) Birlik Başkanı: Okul-aile birliği yönetim kurulu başkanını,
ğ) Kursiyer: Belli bir süresi ve programı olan; katılımcılara öngörülen bilgi, beceri ve etkinlikleri kazandıran, doğrudan veya diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği halinde halka açık ve ücretsiz olarak düzenlenen genel, meslekî ve teknik, okuma yazma ile örgün ve yaygın eğitimi destekleyici kurs faaliyetlerine katılan kişileri,”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine aşağıdaki cümle eklenmiş, (ğ) bendinde yer alan “okullara da katkıda bulunmak.” ibaresi “okullara ve mücbir sebep hallerinde de ihtiyacı olan okullara katkıda bulunmak.” şeklinde, (h) bendi ve aynı maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Birlik tarafından istihdam edilen personel nedeniyle oluşabilecek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve benzeri giderler için karşılık ayrılmasını sağlamak.”
“h) 25/10/2017 tarihli ve 30221 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliğinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmek.”
“(2) Birlik tarafından gerçekleştirilecek tüm faaliyetler, 1739 sayılı Kanunda yer alan Türk millî eğitiminin genel ve özel amaçları ile temel ilkelerine ve 8/6/2017 tarihli ve 30090 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak düzenlenir. Faaliyet içerikleri öğrencilerin bedensel, zihinsel, ahlaki, sosyal ve duygusal gelişimleri ile Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerine aykırı olmayacak şekilde planlanır. Hazırlanan seminer, müzik, tiyatro, spor, sanat, gezi, defile, sergi, kermes ve benzeri faaliyetler sosyal etkinlikler kurulu tarafından incelenir, okul müdürünün uygunluk görüşü ve il/ilçe millî eğitim müdürlüğü onayı ile gerçekleştirilir.”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “öğretmenler ve” ibaresi “öğretmenler,” olarak, “geçmiş” ibaresi “doldurmuş” olarak değiştirilmiş, ikinci fıkrasında yer alan “yönetim kurulunda bulunan velilerin” ibaresinden sonra gelmek üzere “/on sekiz yaşını doldurmuş kursiyerlerin” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “başvurusu üzerine” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve 25 inci maddenin ikinci fıkrasında yazılı hâlde” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “birlik başkanı” ibaresi “okul müdürü” olarak, (c) bendinde yer alan “veli üyeler” ibaresi “veliler/on sekiz yaşını doldurmuş kursiyerler” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “anne veya baba olan veliler” ibaresi “veliler/on sekiz yaşını doldurmuş kursiyerler” olarak değiştirilmiş, (b) bendinde yer alan “veliler” ibaresinden sonra gelmek üzere “/on sekiz yaşını doldurmuş kursiyerler” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde, dördüncü fıkrasında yer alan “üç” ibaresi “dört” olarak değiştirilmiştir.
“(1) Yönetim kurulu, veliler/on sekiz yaşını doldurmuş kursiyerler ile istemeleri halinde okul yaptırarak Bakanlığa bağışta bulunan hayırseverler arasından seçilen beş asıl, beş yedek üyeden oluşur.”
“(5) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası alanlar ya da affa uğramış olsa bile Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, millî savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörizmin finansmanı, kaçakçılık, müstehcenlik, fuhuş suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, kamunun sağlığına karşı suçlar ve 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında işlenen suçlardan ceza alanlar, terör örgütlerine ya da Millî Güvenlik Kurulunca Devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti ya da iltisakı yahut bunlarla irtibatı yargı kararı ile tespit edilenler yönetim kurulunda ve harcama komisyonlarında görev alamazlar. Görev almış olanlardan bu niteliği haiz olmadıkları sonradan anlaşılanların görevi bu hususun tespit edildiği tarih itibarıyla sona erer.”
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “veli” ibaresinden sonra gelmek üzere “/on sekiz yaşını doldurmuş bir kursiyer” ibaresi ile aynı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiş ve yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Okulda yeteri kadar öğretmen bulunmaması durumunda il/ilçe millî eğitim müdürü onayı ile diğer okulların öğretmenleri arasından görevlendirme yapılır.”
“(7) 12 nci maddenin beşinci fıkrasında sayılan suçları işledikleri yargı kararıyla tespit edilenler denetleme kurulunda görev alamazlar. Görev almış olanlardan bu niteliği haiz olmadıkları sonradan anlaşılanların görevi bu hususun tespit edildiği tarih itibarıyla sona erer.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Muhammen bedel tespit komisyonu, valilik/kaymakamlıkça görevlendirilecek il/ilçe millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında okul müdürü/müdür yardımcısı, birlik başkanı, ilgili millî emlak birimi temsilcisi, il ve ilçelerde ilgili meslek odasının temsilcisi ile gerekli görülmesi halinde özel idare müdürlüğü temsilcisinin katılımıyla oluşur.”
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin dördüncü ve on birinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, onuncu fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“(4) Kantin kiralama ihalelerinde isteklilerde, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu hükümlerine göre kantin işletmeciliğinden alınmış ustalık belgesine veya kantin işletmeciliğinden alınmış iş yeri açma belgesine sahip olma şartı aranır. Ancak isteklilerin hiçbirinde yukarıda sayılan belgelerin bulunmaması durumunda Ağırlama ve Gıda, Ağırlama ve Gıda Teknolojisi, Aile Ekonomisi ve Beslenme, Aile ve Tüketici Bilimleri, Aile ve Tüketici Hizmetleri, Aşçılık, Besin Kontrol ve Analizleri, Besin Teknolojisi, Beslenme ve Diyetetik, Beslenme ve Ev Yönetimi, Ev Ekonomisi, Ev İdaresi, Ev Yönetimi-Beslenme, Ev Yönetimi Eğitimi, Gastronomi, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gemi Aşçılığı, Gıda Bilimi ve Teknolojisi, Gıda Mühendisliği, Gıda Kontrolü ve Analizi, Gıda Teknolojisi, Kurum Beslenmesi, Mutfak, Mutfak Sanatları ve Yönetimi, Pasta ve Tatlı Yapımı, Pastacılık, Pastacılık Tatlıcılık ve Şekerlemecilik, Servis, Servis Hizmetleri, Yiyecek İçecek Hizmetleri, Yiyecek İçecek İşletmeciliği Programı/Bölümü/Alanı/Dallarından birine ait Mesleki Eğitim Kanunu hükümlerine göre alınmış ustalık/iş yeri açma belgesi, mesleki ve teknik ortaöğretim diploması, ön lisans/lisans diploması, kantin işletmeciliğinden alınmış kalfalık belgesi veya hayat boyu öğrenme kurumları tarafından verilen kantin işletmecisi kurs programı kurs bitirme belgesine ya da 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında açılmış kurslardan alınan kantin işletmecisi kurs bitirme belgesine sahip olma şartı aranır.”
“(11) 12 nci maddenin beşinci fıkrasında sayılan suçları işledikleri yargı kararıyla tespit edilenler ihalelere katılamazlar ve okul-aile birliklerince kiraya verilen yerlerde istihdam edilemezler. İhaleyi kazanmış olanlar ile okul-aile birliklerince kiraya verilen yerlerde istihdam edilenlerden bu niteliği haiz olmadıkları sonradan anlaşılanların görevi bu hususun tespit edildiği tarih itibarıyla sona erer.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 21- (1) Kiraya verilecek yerler için EK-2’de yer alan Okullarda Bulunan Kantin ve Benzeri Yerleri Kiralama Sözleşmesine uygun olarak sözleşme düzenlenir.
(2) Kira sözleşmesi taraflarca imzalanmadan yer teslimi yapılamaz. Okul yönetimi, kira sözleşmesinin taraflarca imzalandığı tarihten itibaren on beş gün içinde, kiralanan yeri kiracıya teslim etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi hâlinde kiracı, sürenin bitiminden itibaren on beş gün içinde on gün müddetli bir noter ihtarnamesiyle bildirmek şartıyla taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde teminat geri verilir. Kiracı, ihaleye girmek ve teminat vermek için yaptığı masrafları istemeye hak kazanır.
(3) Kiralama işleminde kira sözleşmesinin süresi en fazla beş yıldır. Bir yıldan uzun süreli kiralama sözleşmelerinde ilk yıl kira bedeli ihale bedelidir. İkinci ve izleyen yıllar kira bedelleri Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK) yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE-on iki aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında artırılır. Ancak kira bedelinin tespitine ilişkin önemli ölçüde farklılaşma (öğrenci mevcudunda en az %25 oranında azalış veya artış, kiracının cirosunu önemli derecede etkileyebilecek Bakanlık tarafından getirilen kısıtlayıcı düzenlemeler) olması hâlinde, muhammen bedel yeniden tespit edilerek mevcut kiracıya aynı usulle sözleşmenin kalan süresi ile sınırlı olmak üzere ihale edilerek yeni sözleşme düzenlenir.
(4) Sözleşme süresi biten ve sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getiren mevcut kantin işletmecilerinin talep etmesi ve bu talebin okul-aile birlikleri tarafından uygun görülmesi hâlinde bu kantinler pazarlık usulü ile aynı işletmeciye yeniden kiralanabilir. Bu kiralamalarda da sözleşme süresi beş yılı, toplam sözleşme süresi de ilk sözleşme tarihinden itibaren yirmi yılı geçemez.
(5) Birlik ile kiracı arasında düzenlenecek kira sözleşmelerinin bir örneği, okul müdürlüğünce okulun bulunduğu yerdeki ilgili millî emlak birimine gönderilir.
(6) İşletme hakkı verilen yerler, kiralama amacı dışında kullanılamaz.”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) 12 nci maddenin beşinci fıkrasında sayılan suçları işlediklerinin yargı kararıyla tespiti,”
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Birlik tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin 6 ncı maddenin ikinci fıkrasında ifade edilen hükümlere aykırı olarak yürütüldüğünün ya da amacı dışında sonuçlar doğurduğunun müfettiş raporuyla tespiti halinde birlik, okulun bulunduğu il millî eğitim müdürlüğü tarafından feshedilir.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin geçici 1 inci ve geçici 2 nci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Mevcut Sözleşmeler
GEÇİCİ MADDE 4- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce toplam sözleşme süresi yirmi yılı geçen veya sözleşme süresi sonunda geçecek olan ve kantin işleticiliği devam eden işleticilerin faaliyetleri sözleşme bitim tarihine kadar devam eder.”
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinde yer alan “Maliye” ibaresi “Hazine ve Maliye” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-2 ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 18- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 19- Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.